_20181023_234719

The Neighborhood School: Proces centraal!

Het tweede bezoek staat gepland bij de public school in District 1, ontstaan in de jaren ’90 waar men kinderen de ruimte geeft om te leren door hun wereld en ervaringen te begrijpen uit eerste hand door te werken met materialen, mensen en omgeving. Concrete materialen, boeken, uitstapjes en simulaties, nabootsen van concepten die ze bestuderen, vormen een belangrijk onderdeel van het curriculum. Docenten zorgen voor een programma dat rijk is aan zinvolle, relevante ervaringen, waarbij altijd verbanden gelegd worden tussen verschillende vakgebieden zoals kunsten, filosofie, literatuur, sociale studies, wiskunde enz. Kinderen verkennen de gebieden, maken hypothesen, ontdekken en geven hun eigen groei weer in reflecties en portfolio’s die hun hele schoolloopbaan meegaan en door de leerlingen meerdere keren per jaar worden bekeken om aan te kunnen tonen hoe ze gegroeid zijn en welke vaardigheden ze beheersen.
Naast het doen van klassenbezoeken en observaties zijn we ook in gesprek gegaan met leraren, kinderen en ouders.

Deze school geeft ruimte aan leerlingen om zichzelf te zijn. Vanmiddag kregen wij een presentatie gegeven door zelfbewuste kinderen die met trots, passie en enthousiasme hun leerproces wilden delen met ons. Voor de meesten was het de eerste keer en waren ze wat zenuwachtig, maar al snel was hier niets meer van te merken, doordat ze als geen ander wisten wat belangrijk voor hun was geweest tijdens de lessen zoals projecttime, literatuur of social studies.
Zowel in de klassen als tijdens de gesprekken kwam steeds terug waar het in de kern van deze school om draait: het proces. Van jongs af aan leren de kinderen hier te reflecteren op hun houding, ervaringen, gedachtes en gevoel tijdens het leerproces. Het product staat in de schaduw van het proces, het is louter een middel om vaardigheden te ontwikkelen. Men start met kleine projecten waarbij de leerlingen duidelijk aangeleerd wordt hoe te kijken, te werken en welke rol ze kunnen innemen in een groepsproces, in de hogere groepen werden kinderen tijdens projecttijd vrijgelaten in het maken van keuzes en doelen, maar werden ze wel gevolgd in hun proces en was daarbij continu tijd voor reflectie en eventuele bijsturing door het kind zelf. Soms werd er een probleem aan de groep in de kring voorgelegd en gaven de medeleerlingen tips hoe het anders te bekijken of aan te pakken.
Een mooi voorbeeld waren de reflectieposters in de gang van een afgerond wiskunde project. Ook tijdens de gesprekken met de kinderen werd met trots over de ervaringen verteld. De kinderen hadden de opdracht gehad om te onderzoeken of het waar of niet waar was dat iedere vorm met één knip van een schaar in één keer door te knippen was over alle lijnen. Hiervoor moet het papier een aantal keer gevouwen worden. De kinderen hadden in hun journal hypotheses opgeschreven waarna ze aan de slag zijn gegaan met, waarschijnlijk stapels, stencils vol wiskundige figuren. Op de presentatieposters hebben ze tot slot omschreven wat ze tegen kwamen, waar ze trots op waren (BINGO!), maar ook de tegenvallers, de mislukte pogingen werden benoemd, waarbij uitgebreid gereflecteerd werd op eigen handelen. Deze posters zijn in de kring besproken, waarbij kinderen elkaar feedback en tips mochten geven. Tot slot hebben ze in hun journal uitgebreid verslag gedaan van dit project.
Naast alle WOW-momenten (en dat waren er echt heel veel; 21 bladzijden in mijn dummy vol krabbels over eigenaarschap, processen, ervaringen en reflecties op mijn eigen handelen) had ik ook vaak een gevoel van herkenning; veel van deze pareltjes zie ik al terug op de school waar ik werk, hoe mooi is dat? CES werkt!
Maar in tegenstelling tot TNS, zitten wij toch nog te veel in het eindproduct. We trappen in dezelfde grote valkuil als onze kinderen. “Wat ga je maken, een PowerPoint, muurkrant, werkstuk of maquette?” Was het proces niet belangrijker? Dat weet ik wel, en mijn collega’s ook, maar nu heb ik gezien dat dit in de aderen van iedereen moet zitten. Dit vergt geduld, voorbereiding, brainstormsessies, en zo meer om kinderen en onszelf deze houding eigen te laten maken. Wat willen we bereiken? Een kopie van Wikipedia aan de muur, of kinderen die skills hebben ontwikkeld? Dat vergt moed om de rust en de tijd te nemen om dit eigen te maken. Het zijn niet de doelen van de leerkrachten, maar de doelen die de kinderen zichzelf stellen en waarop ze kunnen reflecteren, waardoor ze kunnen groeien. Als leerkracht is het belangrijk de vraag te stellen: “Wat heeft ieder kind nodig om tot groei te komen?” Daarnaast is het even belangrijk om de vraag te stellen: “En wat heb ík nodig om dit kind de ruimte te kunnen geven om tot groei te komen?” Diep in mijn hart weet ik dat al, maar in mijn brein zit soms nog dat vervelende stemmetje dat jammert over methodes, leerlijnen en zo meer. ook dat is reflectie!……

En nu…. ga ik broeden op onderzoekboeken, journals, en kamerschermen van betongaas waar reflectieposters opgehangen kunnen worden in het crealab…..

Wordt vervolgd!

first I folded it in half, then I folded de line across the other line and BINGO

 

 

Recommend0 recommendationsPublished in 01: Learning to use one’s mind well, 04: Personalization, 09: A tone of decency and trust, Nieuws, Reisblogs

Deel deze post

6 reacties

  1. Dag Mirjam,

    interessante reflectie, mooi beschreven.

    Misschien nog eens interessant om te bedenken wanneer je dan zelf eigenlijk ook tevreden bent met de groei van een leerling, maar ook wanneer de leerling zelf tevreden is met zijn eigen ontwikkeling. Is dit voor elk kind anders?

    1. Dat is een mooie om op verder te gaan, Martijn. Waar ga ik van uit? Welke verwachtingen heb ik als leerkracht en hoe worden deze verwachtingen beïnvloed? Tot hoe ver is het wenselijk uit te dagen, of werkt het juist tegen? Heeft een kind meer reflectiemomenten nodig waarbij hij zich bevestigd voelt waardoor hij zelfbewuster verder kan gaan?
      Het voorbeeld van de schrijfles waarbij het kind aangaf klaar te zijn: (“I am done.” “what does “done” mean to you?”) Het gesprek met het kind aangaan over wanneer iets klaar is, wanneer is het kind tevreden, welke maatstaven heeft hij gebruikt, is hij op de hoogte van andere maatstaven, zoals die van een schrijver van een verhaal? Het kind laten onderzoeken welke voorwaarden er zijn om te voldoen aan een goed verhaal, levert zoveel meer op dan hem terug te sturen om nog een stukje verder te schrijven.

        1. Dat is in mijn werkpositie zeker mogelijk, Martijn! Dat is de coachende rol die ik heb bij het begeleiden van leerlingen met arrangementen, waarbij ik alle ruimte heb om met het kind op onderzoek uit te gaan en waarbij reflecteren een grote rol speelt ( ook al is de reflectie nog zo klein; niet ieder kind kan hier meteen voor open staan.
          Ik zie het als waardevolle uitdaging om er de tijd voor te nemen bij uitvoeren en verder ontwikkelen van het stukje beeldende vorming bij Montessorischool Elzeneind, waar kinderen procesgericht mogen werken.

Laat een antwoord achter aan Sandra Beuving Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *